Wpływ aktywności fizycznej na zdrowie

Naukowo stwierdzono, że ruch i ćwiczenia fizyczne jako naturalne bodźce wpływają pozytywnie na człowieka w każdym aspekcie, tzn. biologicznym, fizycznym i duchowym. 

Bez ćwiczeń nie można osiągnąć dobrej jakości życia i zachowania zdrowia. Wiele korzystnych zmian, jakie zachodzą podczas treningu, widocznych jest nawet gołym okiem. Są to zazwyczaj: prosta, szczupła sylwetka, ładne, wzmocnione przez trening mięśnie, sprężysty i energiczny chód, dobre samopoczucie w dniach, kiedy inni czują się gorzej.

Jest mnóstwo szczupłych, a nawet chudych kobiet — czy wszystkie wyglądają ładnie? Zazwyczaj nie. A dlaczego tak się dzieje? Ponieważ nie są wysportowane, nie posiadają odpowiedniej postawy, są przygarbione. Po prostu przez to, że nie ćwiczą, wyglądają niekorzystnie, ich niewytrenowane mięśnie nie utrzymują prawidłowej postawy ciała.

Wpływ treningów na układ mięśniowy
Wzmocnienie masy mięśniowej podczas ćwiczeń prowadzi do utrzymania prawidłowej postawy ciała, ponieważ układ mięśniowy wpływa na kształt układu kostnego. Na przykład u osób z dolegliwościami kręgosłupa systematyczne ćwiczenia mięśni grzbietu powodują wzmocnienie tych mięśni, co prowadzi do wzmocnienia tzw. gorsetu mięśniowego, a to łagodzi, a nawet likwiduje dolegliwości odkręgosłupowe.

Silne mięśnie ochraniają i oszczędzają stawy, a silny gorset mięśniowy wzdłuż kręgosłupa odciąża dyski międzykręgowe i chroni je przed zużyciem. Wzmocnienie gorsetu mięśniowego staje się coraz ważniejsze, wręcz konieczne.

Mięśnie stanowią aparat utrzymujący cały układ kostny w prawidłowej pozycji. Szczególną uwagę należy zwrócić na mięśnie grzbietu i brzucha, a następnie ud i łydek — to one są odpowiedzialne za prawidłową postawę Twojego ciała, wzrost liczby otwartych czynnych naczyń włosowatych, lepsze odżywianie pracującego mięśnia, usprawnienie wydalania produktów przemiany materii, zmiany biochemiczne prowadzące do zwiększenia się odporności na zmęczenie oraz do szybszej odnowy sił.

Zmiany w mięśniach zależą od intensywności i czasu trwania wysiłku. Trening poprawia koordynację nerwowo-mięśniową. Zwiększa się harmonijność, precyzja i szybkość ruchów. Prowadzi to w efekcie do zmniejszenia kosztu energetycznego wykonywanej pracy.

Wpływ treningów na układ kostny
Regularne ćwiczenia powodują zmianę kształtu kości, ich długości i szerokości. Kości stają się bardziej masywne, zwiększa się szerokość powierzchni stawowych. Wzrost masy tkanki kostnej zapobiega osteoporozie.

Wpływ na aparat kostno-stawowy
Zwiększenie zakresu ruchomości stawu, kształtowanie powierzchni stawowych, zwiększenie elastyczności i sprężystości torebek i więzadeł w stawach.

Wpływ na układ oddechowy
Trening zwiększa liczbę czerwonych ciałek krwi, powiększając pojemność tlenową organizmu, dzięki czemu nie męczymy się tak szybko. U osób wytrenowanych stwierdza się wzrost pojemności płuc — jest to ściśle związane z większą ruchomością klatki piersiowej i większą siłą mięśni oddechowych. Zauważalny jest również wzrost wykorzystania tlenu zawartego w powietrzu wdychanym.

Wpływ na układ krążenia
Aktywność fizyczna korzystnie wpływa na pracę mięśnia sercowego oraz sprawność krążenia obwodowego. Stwierdzić można wzrost pojemności minutowej serca, które — zmuszane do częstego wysiłku podczas treningu — wszechstronnie dostosowuje się do nowych, większych wymagań. Objawia się to jego rozrostem i powiększoną zdolnością do przepompowywania krwi.

Regularne treningi powodują obniżenie tętna oraz obniżenie ciśnienia krwi, a także zmiany przystosowujące układ krążenia do zwiększonego wysiłku fizycznego (zdolność szybkiego dostosowania się do pracy pod wpływem obciążenia, szybki powrót do poziomu wyjściowego po zakończeniu pracy).

Wzmocnione serce ma możliwość bardziej ekonomicznej pracy. Pod wpływem ćwiczeń zwiększa się również przepływ krwi w naczyniach wieńcowych, co chroni nas przed osadzaniem się cholesterolu.

Wpływ na układ nerwowy
Ćwiczenia pobudzają pracę ośrodkowego układu nerwowego. Powodują też rozwój dodatkowych gałązek nerwowych prowadzących do włókien mięśniowych. Rozwija się pamięć ruchowa oraz szybkość i łatwość reagowania na bodźce zewnętrzne. Ćwiczenia mogą usunąć lub zmniejszyć zaburzenia równowagi i koordynacji ruchów.

Zmiany w narządach wewnętrznych
Ruch ma również korzystny wpływ na pracę mięśni gładkich i pośrednio wpływa na funkcjonowanie żołądka, jelit, a także wątroby.

Poddawany systematycznym ćwiczeniom organizm doskonali funkcjonowanie wątroby, gruczołów dokrewnych, gospodarkę hormonalną i enzymową. Ćwiczenia łagodzą bóle menstruacyjne u kobiet. Umiarkowany trening wytrzymałościowy poprawia odporność organizmu.

Wpływ na psychikę
Wysiłek fizyczny ma również korzystny wpływ na zdrowie psychiczne. W czasie trwania wysiłku fizycznego rozładowywane są nadmierne obciążenia psychoemocjonalne osoby poddającej się treningowi.

Z badań wynika, że u osób, u których stwierdzono stany depresyjne, obserwowano zmniejszenie ich głębokości. Wysiłek fizyczny poprawia również sen i umożliwia łatwiejsze zasypianie. Oczywiście nie można zapominać o odpowiedniej porze treningu — nie może to być przed samym snem.

Pamiętaj! Podniesienie kondycji najważniejszego organu — serca, nie może być osiągnięte żadnym innym sposobem. Jedyną metodą jest ruch i okresowe zmuszanie serca do intensywnej pracy.

„Ruch może zastąpić większość lekarstw - żaden lek nie zastąpi ruchu” - prof. Weiss. 

Ewelina Jakubiak 
Fitness