Jajka od dawna budzą kontrowersje w kontekście zdrowia, zwłaszcza wśród osób z zaburzeniami lipidowymi. Wielu obawia się, że spożywanie jajek w nadmiarze może prowadzić do podwyższenia poziomu cholesterolu, a w konsekwencji do problemów zdrowotnych. Czy jednak naprawdę powinniśmy ograniczać ich spożycie? Aby odpowiedzieć na to pytanie, warto zrozumieć, skąd bierze się cholesterol i jakie czynniki wpływają na jego poziom w naszym organizmie.
 |
| Warto zrozumieć, skąd bierze się cholesterol i jakie czynniki wpływają na jego poziom w naszym organizmie. Fot. px |
Cholesterol jest substancją tłuszczową, niezbędną do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Bierze udział w produkcji hormonów, witaminy D oraz kwasów żółciowych, kluczowych dla trawienia tłuszczów. Ciekawostką jest, że od 60% do 80% cholesterolu w naszym organizmie pochodzi z wewnętrznej syntezy, głównie w wątrobie, a jedynie 20% do 40% dostarczamy z pożywieniem. Dieta bogata w cholesterol, uwzględniająca jajka, mięso czy tłuszcz mleczny, nie musi więc znacząco wpływać na jego poziom we krwi. W Polsce problem podwyższonego cholesterolu dotyka ponad 50% osób.
Predyspozycje genetyczne do wyższego cholesterolu
Potocznie dzielimy cholesterol na "dobry" (HDL) i "zły" (LDL), ukazując różne role w organizmie i wpływ na zdrowie serca. Dbanie o wysoki poziom HDL jest kluczowe, ponieważ pomaga on w oczyszczaniu krwiobiegu z LDL, zmniejszając ryzyko chorób serca i miażdżycy.
Czynniki genetyczne często są przyczyną nieprawidłowego poziomu "złego" cholesterolu. Niektóre warianty genów APOB czy LDLR zwiększają ryzyko hipercholesterolemii. Nawet przy ścisłej diecie genetyka może wpływać na metabolizm cholesterolu. Dla osób zdiagnozowanych z hipercholesterolemią genetyczną kluczowa jest odpowiednia terapia, ale dieta również odgrywa istotną rolę. Zmniejszenie spożycia tłuszczów nasyconych i trans oraz zwiększenie jednonienasyconych i wielonienasyconych kwasów tłuszczowych może pomóc w obniżeniu poziomu LDL. Produkty bogate w błonnik, sterole i stanole roślinne również mogą przyczynić się do poprawy profilu lipidowego.
Jajka w diecie
Pomimo że jajka są bogate w cholesterol, wiele badań wykazało, że ich spożycie nie wpływa negatywnie na jego poziom u większości ludzi. Jajka są cennym źródłem białka, witamin A, D, B12, B1, B2 oraz żelaza. Zasada mówi o dodawaniu jajek do diety w rozsądnych ilościach, co oznacza spożywanie nie więcej niż jednego jajka dziennie. Dzięki temu można cieszyć się korzyściami odżywczymi jajek bez obawy o negatywny wpływ na poziom cholesterolu. Zalecenia mogą się różnić w zależności od stanu zdrowia i indywidualnych predyspozycji.
Ryzyko chorób sercowo-naczyniowych
Osoby z niekontrolowaną hipercholesterolemią mogą mieć zbyt wysoki poziom LDL, co prowadzi do tworzenia się blaszek miażdżycowych, zwiększając ryzyko zawału serca czy udaru. Problem ten może rozwijać się już w dzieciństwie. U osób z hipercholesterolemią rodzinną podstawą leczenia jest farmakoterapia, ale istotne jest również wprowadzenie zbilansowanej diety.
Jajka mogą być wartościowym elementem zrównoważonej diety, a ich spożycie nie musi negatywnie wpływać na poziom cholesterolu, pod warunkiem że zachowujemy umiar. Kluczowe jest zrozumienie roli genetyki oraz świadome podejście do diety, które może pomóc w utrzymaniu zdrowego poziomu cholesterolu. Warto zatem uwzględniać jajka w codziennym jadłospisie, jednocześnie dbając o różnorodność i jakość spożywanych produktów.
Oprac na podst. Newseria, db
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz